Pin xe điện - Ưu nhược điểm và cách phân biệt với ắc quy

Pin xe điện là bộ phận quan trọng, quyết định khả năng hoạt động của các loại xe máy điện, xe đạp điện sử dụng pin. Mỗi loại pin mang những ưu và nhược điểm riêng, việc lựa chọn đúng loại pin sẽ tối ưu hiệu suất của xe, đảm bảo tính an toàn và kéo dài tuổi thọ xe. Trong nội dung dưới đây, TOPACQUY sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về các loại pin của xe điện, cách sạc đúng kỹ thuật và so sánh pin với ắc quy xe điện ngay sau đây.

1. Pin xe điện là gì? Các loại pin xe điện

Pin xe điện được xem là “trái tim” của xe điện bởi chúng đóng vai trò quan trọng trong cung cấp năng lượng cho chính chiếc xe. Dưới đây là khái niệm và thông tin về các loại pin dành cho xe điện phổ biến hiện nay.

1.1. Khái niệm pin xe điện

Pin dành cho xe điện là bộ phận có nhiệm vụ lưu trữ năng lượng điện để cung cấp cho toàn bộ chiếc xe điện. Pin có thể sạc nhiều lần, giúp xe điện di chuyển trong một quãng đường nhất định mà không cần sử dụng đến các nguyên liệu hoá thạch như  xăng/ dầu. Chiếc xe sử dụng pin cũng không phát thải khí CO2, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

1.2. Các loại pin của xe điện trên thị trường

Hiện nay, pin dành cho xe điện được chia thành nhiều loại, trong đó phổ biến nhất là các loại pin như axit chì, Niken kim loại, Nickel-cadmium, pin Lithium ion và Solid-State, cụ thể:

• Pin axit chì: Đây là loại pin dùng cho các dòng xe điện cũ, khả năng tái chế cao và chi phí bảo trì thấp. Tuổi thọ pin khoảng 4 năm nhưng cần bảo dưỡng thường xuyên. Pin axit chì chủ yếu dùng cho xe điện công suất nhỏ như xe đạp điện, xe máy điện, xe lăn điện,... 

• Pin niken hidrua kim loại (NiMH): NiMH là một loại pin sạc sử dụng hợp kim kim loại từ chất lưu trữ hydro và niken (Ni) làm điện cực. Ứng dụng NiMH chủ yếu làm pin năng lượng cho xe điện hybrid như Toyota Prius, Ford Escape Hybrid, Honda Insight,...

• Pin nickel-cadmium (NiCD): Đây là loại pin sử dụng Niken và Cadmium làm điện cực. Đặc tính dòng điện cao hơn pin nickel-metal hydride. Khả năng chống quá tải của NiCd tốt hơn NiMH.

• Pin lithium ion (Li-ion): Thành phần chính của loại pin này là Lithium và là loại pin phổ biến nhất hiện nay. Pin được sử dụng trong hầu hết các mẫu xe điện từ, xe máy điện đến ô tô điện. Pin Lithium ion có dung lượng cao, trọng lượng nhẹ, sạc nhanh và tuổi thọ dài.

Hiện nay, pin lithium có rất nhiều biến thể, như NMC (Nickel Manganese Cobalt) và LFP (Lithium Iron Phosphate). Hai loại pin này có độ ổn định tốt, an toàn cao do hạn chế nguy cơ cháy nổ.

• Pin Solid-State: Là loại pin sử dụng công nghệ điện phân ở trạng thái rắn thay vì lỏng, giúp tăng mật độ năng lượng và độ an toàn. Đây cũng là loại pin được kỳ vọng trở thành thế hệ pin điện trong tương lai.

Ngoài các loại pin trên, một số thử nghiệm dòng pin mới như pin nhôm-air, natri-ion,... cũng đang được cho là có triển vọng phát triển trong ngành công nghiệp pin xe điện.

Pin Lithium ion dành cho xe đạp điện thiết kế nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ

>>> Xem thêm: 5 Cách kiểm tra và khắc phục lỗi bộ sạc xe điện ngay tại nhà

2. So sánh ưu nhược điểm các loại pin xe điện

Mỗi loại pin xe điện đều có những ưu nhược điểm riêng, phù hợp cho từng loại xe. Dưới đây là bảng so sánh các loại pin dành cho xe điện hiện nay:

Tiêu chí	Pin axit chì	Pin Niken hiđrua kim loại (NiMH)	Pin Nickel – cadmium	Pin Lithium ion
Ưu điểm	- Ít ảnh hưởng đến môi trường. - Giá rẻ, dễ tái chế. - Sạc được nhiều lần.	- Dung lượng cao hơn pin axit chì. - Công suất sạc tổng thể lớn nên không cần sạc nhiều lần. - Tuổi thọ pin cao hơn pin axit chì. - Tuổi thọ trung bình 5 - 8 năm.	- Chống quá tải tốt hơn pin NiMH. - Lưu trữ năng lượng lâu dài, không bị tự xả nhiều. - Tuổi thọ 2 - 5 năm.	- Tuổi thọ dài, khoảng 5 - 10 năm. - Kích thước và trọng lượng bình nhỏ nhưng dung lượng lớn nhất trong các loại pin cho xe điện. - Sạc được nhiều lần (chu kỳ 1000 - 3000 lần sạc). - Lưu trữ năng lượng rất lâu, ít bị tự xả pin. - Thân thiện với môi trường.
Nhược điểm	- Khối lượng lớn, trung bình 20 - 30kg cho pin chạy xe đạp điện hoặc xe máy điện. - Xả điện nhanh nên cần sạc nhiều lần. - Không phù hợp với sạc nhanh và xả lớn. - Tuổi thọ pin không quá cao, trung bình 3 - 5 năm. - Cần bảo dưỡng thường xuyên.	- Dễ xảy ra tình trạng tan chảy. - Khi quá tải dễ gây hỏng các bộ phận pin. - Pin mới cần trải qua vài lần sạc và xả trước khi đạt được điện dung phù hợp.	- Thành phần Cadmium độc hại, dễ gây ô nhiễm môi trường nếu không được xử lý đúng cách. - Ít được sử dụng so với các loại pin khác.	- Dung dịch điện ly dễ cháy, nếu cháy thì rất khó dập tắt. - Giá thành khá cao so với các loại pin khác. - Dễ mất khả năng lưu điện sau nhiều chu kỳ sạc. - Cần mạch bảo vệ để duy trì dòng điện. - Nhạy cảm với nhiệt độ nên xe cần có bộ điều nhiệt cho pin.

Lưu ý: Ngoài các loại pin trên, dòng pin Solid-State hiện đang được nghiên cứu và hứa hẹn là tiềm năng công nghệ xanh lớn trong tương lai.

Các loại pin dành cho xe điện phổ biến hiện nay

3. Phân biệt pin và ắc quy xe điện

Một số người dễ nhầm lẫn giữa pin và ắc quy xe điện. Thực tế hai loại nguồn năng lượng cho xe điện này hoàn toàn khác nhau về chức năng lưu trữ và khả năng cung cấp điện năng cho xe điện. Nhằm giúp bạn hiểu rõ về pin và ắc quy, dưới đây là bảng so sánh chi tiết:

Tiêu chí	Pin xe điện	Ắc quy xe điện
Trọng lượng	Tương đối nhẹ đối với các loại pin đời mới như Lithium ion (khoảng 6kg đối với xe đạp).	Nặng (phần ắc quy chiếm khoảng 18 - 20kg đối với xe đạp điện).
Thời gian sạc	4 - 6 giờ cho mỗi lần sạc đầy.	Khoảng 8 giờ trở lên cho mỗi lần sạc đầy.
Quãng đường di chuyển	70km/ lần sạc.	25 - 40km/ lần sạc.
Dung lượng	Cao hơn 4 lần ắc quy (đối với pin Lithium ion).	Thấp hơn một số loại pin.
Ứng dụng	Xe đạp điện, xe máy điện, ô tô điện.	Xe đạp điện, xe máy điện.

So sánh pin và ắc quy xe điện hiện đại

>>> Xem thêm: 12 Cách nhận biết bình ắc quy hỏng đơn giản, dễ thực hiện

4. Hướng dẫn cách sạc các loại pin xe điện đúng kỹ thuật

Việc sạc pin của xe điện đúng cách không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ pin mà còn đảm bảo an toàn cho người dùng. Dưới đây là hướng dẫn cách sạc đúng kỹ thuật và một số lưu ý trong quá trình sạc:

4.1. Cách sạc pin xe điện

Quy trình sạc điện cho pin của xe đạp điện, xe máy điện hay ô tô điện bao gồm các bước như sau:

• Bước 1: Đảm bảo tắt công tắc nguồn xe trước khi sạc.

• Bước 2: Cắm đầu sạc vào xe rồi cắm phích điện vào ổ điện trong nhà (cách làm này sẽ giảm tình trạng sốc điện, chập cháy). Lưu ý: Sạc xe ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc nơi có độ ẩm cao để bảo vệ chất lượng pin lẫn xe.

• Bước 3: Kết nối nguồn điện (nếu cắm qua dây nối), sau đó quan sát xem bộ sạc pin có vào điện hay không. Tình trạng đèn thể hiện quá trình sạc như sau:

  • Đèn trên bộ sạc màu đỏ: Điện đã vào và pin đang bắt đầu sạc.

  • Đèn trên bộ sạc màu xanh: Quá trình sạc đã xong.

  • Đèn trên bộ sạc màu vàng: Cần xem lại kết nối, có thể do điện chưa vào pin.

  • Đèn nhấp nháy: Bộ sạc bị hỏng, cần kiểm tra.

• Bước 4: Ngắt kết nối bộ sạc khỏi xe và nguồn điện sau khi đèn xanh báo pin đã được sạc đầy.

4.2. Một số lưu ý khi sạc và sử dụng pin của xe điện

Khi sạc hoặc sử dụng pin xe điện, hãy lưu ý một số điều sau để kéo dài tuổi thọ pin và đảm bảo an toàn trong quá trình sạc:

• Chỉ sạc khi pin dưới 20% (một số xe có đèn thông báo cần sạc pin trên taplo).

• Không để kiệt pin mức 0% trong thời gian quá lâu.

• Mặc dù hầu hết quy trình sạc pin cho xe điện đều có tính năng tự ngắt điện nhưng bạn không nên để dây sạc cắm vào pin trong thời gian dài (như sạc qua đêm).

• Kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ pin theo khuyến nghị từ nhà sản xuất, tránh để pin bị va đập mạnh gây móp méo, nứt vỡ pin.

• Khu vực sạc pin phải thoáng mát, tránh nơi có độ ẩm hoặc nhiệt độ cao như dưới ánh nắng trực tiếp.

• Không tự ý tháo lắp pin khi đang sạc.

• Trường hợp không dùng xe thường xuyên, hãy đảm bảo pin luôn ở mức 50%.

Sạc pin cho xe điện phải ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh nơi có nhiều vật liệu cháy nổ hoặc ẩm thấp, nhiệt độ cao

5. Giải đáp câu hỏi về pin xe điện

Nhằm giúp bạn có thêm thông tin về pin dùng cho xe điện, TOPACQUY đã tổng hợp và trả lời một số câu hỏi sau đây:

5.1. Pin của xe điện giá bao nhiêu?

Giá pin của xe điện phụ thuộc vào dung lượng, thương hiệu và loại pin. Trong đó, loại pin phổ biến nhất là Lithium ion, giá pin từ 12V - 48V từ các hãng nổi tiếng giá dao động từ 10.000.000 - 30.000.000 VNĐ/ bộ. Với các dòng xe ô tô, giá pin Lithium ion có thể lên đến hàng trăm triệu đồng do dung lượng lớn, yêu cầu lắp ráp kỹ thuật cao.

5.2. Cách chữa cháy khi pin lithium xe đạp điện bị cháy?

Pin Lithium ion khi bị cháy, nổ thường rất khó dập tắt. Hầu như các loại bình CO2, bình bột đều không có tác dụng. Tuy nhiên, một số loại bình chữa cháy sau có thể dập tắt được đám cháy từ pin Lithium ion, như:

• Bình chữa cháy gốc nước F500 EA.

• Bình chữa cháy Orion OR-6 của Vinafoam Việt Nam.

Ngoài ra, nếu không có các bình chữa cháy trên, bạn cũng có thể dùng cát để dập tắt đám cháy (lưu ý để cát ẩm để giảm nhiệt độ đám cháy, nên đạp đổ xe điện nằm xuống để tăng bề mặt tiếp xúc với cát).

Sử dụng cát ẩm là cách tiết kiệm chi phí, thông dụng nhất để dập đám cháy từ pin Lithium ion

5.3. Pin xe điện có tái chế được không?

Một số loại pin cho xe điện có thể được tái chế, đặc biệt là pin Lithium ion hoặc NiMH. Hai loại pin này được tái chế để thu hồi kim loại quý như Lithium, Cobalt, Mangan hoặc Niken và giảm thiểu tác động môi trường, tiết kiệm tài nguyên.

Các bài viết liên quan: 

• Cách chọn bình ắc quy đã qua sử dụng an toàn, dùng được
• Dịch vụ đổi bình ắc quy cũ lấy mới tại hệ thống TOPACQUY

Trên đây là những thông tin mới nhất về ưu nhược điểm, cách dùng pin xe điện và so sánh pin với ắc quy. Hy vọng với những kiến thức trên, bạn sẽ hiểu rõ hơn về pin cũng như có cách sử dụng pin phù hợp, kéo dài tuổi thọ xe và giữ an toàn cho mình. Nếu cần thêm thông tin về các sản phẩm ắc quy, vui lòng liên hệ hotline 0963.267.266 TOPACQUY để được đội ngũ nhân viên tư vấn chi tiết.