Bình ắc quy bị sunfat hoá - Nguyên nhân và cách khắc phục

Một trong số những lý do khiến cho tuổi thọ, hiệu suất sử dụng của bình ắc quy bị giảm đi đó chính là do ắc quy bị sunfat hóa.

Vậy sulfate hóa trong ắc quy nghĩa là gì, có những loại sulfate hóa nào, nguyên nhân và cách khắc phục cho tình trạng này như thế nào? Xin mời các bạn cùng Topacquy.vn tìm hiểu chi tiết về chủ đề này trong bài viết sau.

Sunfat hoá là gì?

Bình ắc quy bị sunfat hóa là hiện tượng xảy ra trong quá trình người dùng sử dụng ắc quy. Những tinh thể muối chì sunfat màu trắng (PbSO4) hay thường được gọi với những cái tên khác như muối chì axit sulfuric hoặc anglesite sẽ được tạo thành, tuy nhiên lại không hề gây hại đến cho người dùng hay bình ắc quy.

Sau quá trình sử dụng trong thời gian dài, người dùng không vệ sinh bình ắc quy cũng như sạc điện đủ và thường xuyên cho ắc quy chì axit sẽ khiến cho lượng muối chì sunfat này dần được hình thành nhiều hơn, lắng đọng và bám lên các tấm cực (tấm thẻ) bên trong bình ắc quy khiến cho bình ắc quy không thể hoạt động đúng hiệu suất, công suất như bình thường.

Hiện tượng sulfate hóa trong ắc quy xảy ra trên hầu hết các sản phẩm từ bình ắc quy khô, ắc quy nước, ắc quy CMF, ắc quy MF, ắc quy miễn bảo dưỡng,..

Muối chì Sunfat PbSO4

Muối chì PbSO4 có các thông tin vật lý như sau:

• Khối lượng phân tử PbSO4: 303.26 g/mol
• Khối lượng mol PbSO4: 303.26 g/mol
• Độ hòa tan trong nước của muối PbSO4: 0.0032g/100ml (15 độ C), 0.00443g/100ml (20 độ C)
• PbSO4 không hòa tan trong dung dịch Alcohol
• Tích số tan Ksp của PbSO4: 2.13 x 10-8 (20 độ C)
• Nhiệt độ tan chảy PbSO4: 1087 độ C

Phân loại sulfat hoá

Hiện có 2 loại Sulfate hóa là sunfat đảo ngược và sunfat kéo dài:

• Sunfat nhẹ (sunfat đảo ngược): là tình trạng nhẹ, nếu bình ắc quy bị sulfate hóa sớm được nhận biết và phục hồi, bảo dưỡng thì sẽ có thể khắc phục nhanh được vấn đề này.
• Sunfat hóa nặng (sunfat kéo dài, lâu bền): là tình trạng ắc quy đã không được sạc điện trong thời gian dài hoặc được sạc nhưng ở trạng thái thấp không được nhận biết từ sớm. Với tình trạng này thì gần như bình ắc quy đã bị hư hỏng hoàn toàn và không phục hồi lại được.

>>> Tham khảo: Dịch vụ phục hồi ắc quy cũ tại Hà Nội.

Dấu hiệu nhận biết ắc quy bị sulfate hoá

Nếu bình ắc quy của bạn gặp các dấu hiệu sau thì có thể tình trạng sulfate hóa trong ắc quy đã diễn ra và cần nhanh chóng tìm biện pháp khắc phục, thay thế để đảm bảo hiệu suất sử dụng tốt cho các thiết bị điện của mình như:

• Ắc quy của bạn không được sử dụng trong thời gian dài, khi sử dụng lại thì thời gian sử dụng ngắn hơn bình thường
• Không thể khởi động hoặc khởi động bị yếu
• Sạc điện vào ắc quy khó, không thể sạc đầy bình, ắc quy bị nóng, bị chai bình
• Kiểm tra thấy phần đầu cọc ắc quy, các điểm kết nối ắc quy xuất hiện muối trắng, đã bị sunfat hóa
• Sử dụng thiết bị đo thấy hiệu điện thế bình ắc quy ở trạng thái nhỏ hơn 12.6 V, trong quá trình sạc thì mức hiệu điện thế tăng dần lên
• Trong trường hợp kiểm tra và nhận thấy hiệu điện thế lớn hơn 12V tuy nhiên trong quá trình tải nhẹ thì cường độ dòng điện và công suất của bình ắc quy đều giảm sụt mạnh. Thông số cường độ dòng điện đo được rất nhỏ.
• Kiểm tra bên trong bình ắc quy thấy nồng độ, tỷ trọng dung dịch axit sunfuric ở các Cell bình ắc quy đồng đều nhau tại mức 1.100 - 1.200

Nguyên nhân ắc quy bị sunfat hoá

Có những nguyên nhân nào khiến cho bình ắc quy bị sunfat hóa cũng là câu hỏi mà rất nhiều người dùng quan tâm, muốn biết. Topacquy.vn sẽ liệt kê một số lý do phổ biến hiện nay gây nên tình trạng này ở ắc quy giúp bạn có thêm thông tin cho mình như:

• Ắc quy đã một thời gian dài không được sử dụng hoặc đã được sử dụng sai cách, không đúng như hướng dẫn từ phía nhà sản xuất đưa ra
• Ắc quy sau quá trình sử dụng cạn dung lượng tuy nhiên lại không được sạc bổ sung đủ lượng điện phục hồi khiến cho thiếu hụt dung lượng, xảy ra hiện tượng sunfat hóa gây tích tụ muối chì sunfat. 
• Đối với bình ắc quy sử dụng cho xe hơi thì khi không được sạc đầy điện năng trong quá trình di chuyển, thường xuyên di chuyển ở những đoạn đường ngắn và dừng nghỉ do đèn đỏ, kẹt xe cũng khiến cho mức điện năng xe tiêu hao không được làm đầy đủ. Ngoài ra thì lỗi còn có thể đến từ thiết bị Dynamo của xe không sạc điện hoặc sạc ở mức tốc độ thấp gây nên
• Bình ắc quy bị sulfate hóa do lỗi trong quá trình sạc: sạc bình với mức cường độ dòng điện lớn, bộ phận thiết bị sạc hoạt động không ổn định,..
• Bình ắc quy xảy ra hiện tượng bị rò rỉ khí Hydro
• Dung dịch điện phân bên trong bình ắc quy đã bị cạn, bị rò rỉ hoặc bị châm thêm quá nhiều
• Thay vì châm nước cất bổ sung thì sử dụng dung dịch axit H2SO4 để châm bình ắc quy
• Các hệ thống dây dẫn bị chạm mạch khiến cho ắc quy tự phóng điện

Cách phòng tránh, giảm thiểu tình trạng sunfat hoá ở ắc quy

Sau khi đã tìm hiểu một số nguyên nhân phổ biến khiến cho bình ắc quy bị sulfate hóa thì người dùng hoàn toàn có thể phòng tránh, giảm thiểu tình trạng này cho bình ắc quy mình đang sử dụng thông qua các cách:

• Luôn sạc điện bổ sung kịp thời cho bình ắc quy (ắc quy còn tầm 40% dung lượng thì đã có thể tiến hành nạp sạc trở lại). Tránh để ắc quy cạn kiệt dung lượng hết rồi mới thực hiện sạc đầy sẽ gây hại đến tuổi thọ cũng như dễ tạo phản ứng sunfat hóa. Lưu ý thực hiện sạc ắc quy đúng kỹ thuật, sau khi sử dụng cần cho ắc quy có thời gian nghỉ rồi mới tiến hành sạc đầy
• Thường xuyên kiểm tra, vệ sinh, bảo dưỡng cho bình ắc quy, hệ thống điện và các thiết bị sạc ắc quy định kỳ
• Sử dụng các loại dung dịch chống ăn mòn để vệ sinh, bôi trơn cho cọc bình ắc quy, các thiết bị đầu cuối, bộ phận tiếp xúc với bình ắc quy nhằm ngăn tình trạng sunfat hóa xảy ra
• Khi bình ắc quy bị cạn dung dịch thì chỉ thực hiện châm thêm nước cất chứ không châm thêm dung dịch axit Sulfuric H2SO4 
• Khi xe không sử dụng thường xuyên cần tiến hành nạp điện bổ sung vào bình ắc quy ít nhất 1 lần trong 60 ngày với thời gian từ 1 tiếng - 3 tiếng, dòng sạc bằng 1/10 so với dung lượng của bình ắc quy.

Các khắc phục ắc quy bị sunfat hoá

Trong trường hợp bình ắc quy bị sunfat hóa rồi thì bạn có thể sử dụng các giải pháp khắc phục hiệu quả sau đây:

• Tháo phần bản cực sunfat, định hình lại bản cực cho ắc quy. Sau đó sử dụng các hóa chất chuyên dụng để kết hợp sạc xả giúp ắc quy phục hồi trở lại. Tuy nhiên cách này hiện nay ít được sử dụng vì khó thực hiện, gây ô nhiễm môi trường và có thể ảnh hưởng đến người thao tác.
• Dùng thiết bị tạo xung điện để tác động một cường độ, tần số phù hợp lên cho tấm bản cực để dần hoạt hóa, phân rã lớp muối chì sunfat. Từ đó khôi phục lại dung lượng cũng như chất lượng cho bình ắc quy trở lại bình thường. Đây là giải pháp khắc phục ắc quy bị sulfate hóa hiệu quả, an toàn được các cơ sở, trung tâm sửa chữa và phục hồi ắc quy cung cấp nhiều hiện nay.
• Sử dụng thay thế cho ắc quy chì axit bằng loại ắc quy Lithium-ion với số lượng chu kỳ sạc xả cao, có tuổi thọ vượt trội hơn. Nhưng chi phí bỏ ra cho sản phẩm bình ắc quy này sẽ cao hơn gấp 2 - 3 lần so với những sản phẩm ắc quy axit chì.

Khi bình ắc quy bị sunfat hóa thì bạn cần liên hệ đến các địa chỉ, cơ sở cung cấp dịch vụ phục hồi ắc quy chuyên nghiệp, uy tín như Topacquy.vn để nhờ kiểm tra, tư vấn và khắc phục lỗi chứ tuyệt đối không nên tự thực hiện tại nhà. Điều này không những khiến bình ắc quy, thiết bị sử dụng điện bị hư hại nặng hơn mà còn có thể ảnh hưởng đến sự an toàn của người thực hiện.

Thông qua bài viết chia sẻ trên đây hi vọng đã giúp cho bạn hiểu hơn về một trong những tình trạng gây hư hỏng cho bình ắc quy đó chính là ắc quy bị sunfat hóa. Biết cách nhận diện, những nguyên nhân và cách phòng tránh, khắc phục để có thể giúp nâng cao tuổi thọ, độ bền bỉ cũng như đảm bảo hiệu suất hoạt động của sản phẩm.

Nếu có nhu cầu cần phục hồi, sửa chữa ắc quy bị sunfat hóa hay cần thay mới các sản phẩm ắc quy chính hãng, chất lượng với mức giá tốt nhất thị trường thì đừng ngần ngại liên hệ cho Topacquy.vn bạn nhé. Đội ngũ nhân viên tư vấn chuyên nghiệp, nhiệt tình, tận tâm của Topacquy sẽ luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong mọi tình huống.